38 weken zwanger - helemaal klaar
Je baby in week 38
Je kindje is nu ca. 48 cm, zo groot als een prei, en weegt ongeveer 3200 gram. Je baby is nu echt helemaal af en kan ieder moment geboren worden. Gebruikelijk worden baby's tussen week 38 en 42 geboren. Je baby schudt nog de laatste donshaartjes van zich af. Bij een te vroeg geboren baby zie je nog veel donshaartjes zitten. Na de geboorte raakt je kindje ze vanzelf kwijt.
Je baby groeit nu nauwelijks meer, hij komt hoogstens nog 20-30 gram per dag aan. Dit kun je zien als een reserve voor na de bevalling. Niet ieder kindje wil direct aan de borst of fles en dat beetje reserve geeft hem de mogelijkheid om rustig aan zijn nieuwe omgeving te wennen.
Jij in je 38e week van je zwangerschap
Jullie zijn allebei klaar voor de bevalling. Je hebt alles geregeld: je partner heeft continu zijn telefoon bij zich en je vluchtkoffertje staat klaar. Je lichaam maakt al borstvoeding aan. Het kan dat je borsten al wat melk lekken. Doe dan een zoogkompres in je bh. Hopelijk voor jou ligt je kindje in een achterhoofdsligging, zodat je op een natuurlijke manier kunt bevallen. Als je een keizersnede krijgt, dan weet je waarschijnlijk al wanneer je kindje wordt geboren.
Als de weeën nu op gang komen en alles naar wens verloopt mag je waarschijnlijk gewoon thuis bevallen, als je keuze daarop was gevallen.
Sommige baby's vinden 38 weken zwangerschap gewoonweg genoeg.
Ben je nog ontspannen? Of beginnen de zenuwen toch een beetje toe te slaan? Zie je op tegen je bevalling of kun je niet wachten tot je kindje is geboren en je hem vast kunt houden en heerlijk kan knuffelen?
Had je tijdens je zwangerschap veel last van zwangerschapsklachten? De meeste klachten zijn gelukkig na de bevalling snel verdwenen. Denk aan harde buiken, vaak moeten plassen, brandend maagzuur, rugpijn en misselijkheid.
Wachten, wachten en nog eens wachten
- Alles staat klaar je hebt alles geregeld en nu is het wachten. Je baby kan ieder moment geboren worden, maar het kan ook zo maar nog een paar weekjes duren. Probeer te relaxen, neem op tijd je rust maar het kan ook een beetje saai zijn. Misschien heb je wat aan deze tips?
- Houd regelmaat: begin de dag met een ontbijtje en ga lekker onder de douche.
- Verwen jezelf: neem een heerlijk maskertje of geef de nagels van je handen een mooi kleurtje en ga nog een keer naar de kapper.
- Nodig familie of vrienden uit voor een kopje thee of gezellig avondje.
- Zijn er nog dingen die graag wilt doen, zoals dat kastje opruimen of dat nieuwe recept uitproberen? Doe het nu.
- Haal alvast een voorraad boodschappen in huis, wat extra van je dagelijkse boodschappen, beschuit, muisjes, koffie en thee.
- Ga heerlijk Netflixen of pak een goed boek!
- Blijf actief, nog even poetsen in huis, een lekkere wandeling of fietstocht. Probeer iedere dag even naar buiten te gaan.
- Ben je het echt zat, misschien kun je dan proberen je weeën op te wekken.
Jeukende voeten
Jeukende voeten? Verwen ze met een bezoek aan de pedicure, of vraag je partner om een ontspannende voetmassage.
Traktaties
Beschuit met muisjes, heerlijk natuurlijk maar er zijn ook nog meer mogelijkheden om je kraamvisite van een lekkere traktatie te voorzien. Hier een paar voorbeelden:
- Nijntje koekjes met gekleurde muisjes; besmeer de koekjes met boter en strooi er vervolgens de muisjes op.
- Lange vingers of soepstengels met muisjes; doop de lange vinger eerst in het glazuur of gesmolten chocolade en doe de muisjes erop.
- Cupcakes versieren; bak de cupcakes en versier ze. Je kunt deze versierselen kopen bij de bakker of supermarkt.
- Soesjes met glazuur of chocolade en muisjes; doop de soesjes in het glazuur of laat de chocolade smelten, doe er muisjes op en ze kunnen zo weer in de vriezer. Maak een leuk vlaggetje met de naam van je kindje of een fotootje en prik dit in het soesje.
- Roze of blauwe marshmallows met muisjes; je kunt de marshmallow opensnijden en daar de muisjes tussen doen. Ook kun je ze op de bovenkant doen met glazuur of chocolade.
- Mini beschuitjes; smeer op kleine ronde kaakjes boter en bestrooi ze met muisjes. Leg ze in een mooie schaal of op een leuk servetje.
- Geboortetaart; Misschien ben je heel handig en maak je een mooie taart van fondant. Ben je iets minder handig dan is dit ook leuk. Koop een taartbodem of bak een ronde cake, smeer hier slagroom op en bestrooi met muisjes.
Hoe bevalt het ziekenhuis?
De meeste ziekenhuizen organiseren informatiebijeenkomsten. Je kunt dan alvast een kijkje nemen op de kraamafdeling en de verloskamer.
Wanneer moet je naar het ziekenhuis?
Dit heb je van tevoren met je gynaecoloog of verloskundige besproken. Soms is het noodzakelijk dat je al eerder wordt opgenomen omdat hier medische redenen voor zijn, anders bel je als de vliezen breken, je regelmatig weeën of bloedverlies hebt, je het kindje niet meer voelt bewegen en natuurlijk bij twijfel of ongerustheid.
De gynaecoloog begeleidt de bevalling. De gynaecoloog wordt bijgestaan door een verpleegkundige of kraamverzorgende.
We hebben een uitgebreide lijst gemaakt wat je allemaal mee moet nemen naar het ziekenhuis. Check hier het lijstje.
Begeleiding tijdens de bevalling
De verpleegkundige neemt de hartslag van de baby en de baarmoederactiviteit op. Je wordt onderzocht om te weten hoe ver de bevalling is gevorderd. Als de bevalling begint helpen degenen die je begeleiden je zoveel mogelijk bij het opvangen van de weeën. Je kiest zelf de houding die je het prettigst vindt.
De arts kan ook besluiten dat de bevalling ingeleid wordt. De weeën worden meestal opgewekt door het inbrengen van een infuus met oxytocine. De weeën zullen langzaam sterker worden. Natuurlijk kun je ook bevallen met behulp van een keizersnede. Soms weet je dit al van tevoren, soms wordt het tijdens de bevalling besloten door de gynaecoloog. Volgende week meer informatie over de keizersnede.
Je baby wordt na de bevalling op je buik gelegd.
Later onderzoekt de arts je kindje en wordt daarna door de verpleegkundige verzorgd en aangekleed.
Je kiest zelf of je borstvoeding of flesvoeding wilt geven. De kraamverzorgende of verpleegkundige zal je begeleiden bij het geven van borstvoeding. Het kan ook zijn dat de voeding afgekolfd wordt.
De arts bepaalt wanneer jij en je kindje naar huis mogen. Je krijgt een overdracht voor de kraamverzorgende of wijkverpleegkundige mee.
Wanneer moet ik bellen voor de kraamverzorgende?
Ga je thuis bevallen? Dan bepaalt de verloskundige of huisarts wanneer het tijd is om contact op te nemen met Kraamzorg de Waarden, zodat wij er voor kunnen zorgen dat er een kraamverzorgende komt. Je kunt ons 24 uur per dag bereiken op het telefoonnummer 088 130 17 18.
Ben je in het ziekenhuis bevallen dan moet je ons bellen:
1. Als de baby geboren is, ook 's nachts.
2. Als je de ontslagpapieren hebt getekend.
Je hormonen na de bevalling
Negen maanden lang gieren de hormonen door je lichaam tijdens je zwangerschap. Na de bevalling zijn je hormonen binnen 24 uur weer op hetzelfde niveau van voor je zwangerschap
Op het moment dat je bevallen bent en de placenta verlaat je lichaam gaan je hormonen weer op volle toeren werken. De hoeveelheid Oestrogeen en Progesteron daalt sterk en binnen 24 uur zitten deze hormonen weer op het niveau van voor je zwangerschap. Door deze hormoonschommeling en het feit dat je leven zo veranderd is is het heel normaal dat je je de eerste dagen emotioneel voelt. Je voelt je moe, huilerig, gespannen en onzeker maar na ongeveer 2 weken is dit meestal al weer voorbij. Probeer daarom goed op jezelf te letten, gezond te eten en voldoende rust te nemen.
Aan de hormonale processen na je bevalling kun je niet zoveel doen. Die regelen zichzelf in hun eigen tempo. Het is logisch dat je sneller en beter herstelt als je lichaam in goede conditie is. Eet daarom volkoren producten en veel groente en fruit. Probeer om niet te veel suikers te gebruiken zoals koekjes, cake, snoepgoed en kant en klare sauzen. Voedingsmiddelen met verzadigd vet kun je beter ook laten staan want die geven je een moe en lusteloos gevoel. Met broccoli, spruitjes, saffraan, nootmuskaat, vanille en haver(mout) bereik je een positief effect op je humeur. Je zult het verschil echt merken.
Het begin van je kraamtijd
Hoera, je kindje is geboren. Van harte gefeliciteerd! Wat een groot geluk! En daar lig je dan na je bevalling, als alles goed is gegaan, met je kindje in je armen. Te genieten, je raakt niet uitgekeken op dat prachtige wondertje. Het begin van je kraamtijd kan gaan beginnen. Die eerste dagen met je kindje zijn heel prachtig, bijzonder, onwennig en uniek. Deze periode komt niet meer terug. Bij elke zwangerschap en bevalling zal je de kraamtijd weer heel anders beleven. De kraamtijd is een hele bijzondere periode, waarin jullie leven behoorlijk op z’n kop kan staan; neem de tijd en praat met elkaar. Bespreek de bevalling nog eens, kijk naar jullie kindje, laat je goed verzorgen en verwennen en geniet. Zodat je hier later met hele warme gevoelens aan terug kunt denken.
Maar realiseer je ook dat er nogal wat ongemakken kunnen voorkomen tijdens de kraamweek. Bespreek deze met je kraamverzorgende. We hebben de meest voorkomende kwalen op een rijtje gezet.
Pijn aan de vagina/anus
Wij nemen aan dat je rekening houdt met het feit dat je vagina en anus pijnlijk zijn na de bevalling. Doordat je kind geboren is, is het gebied rond je anus en vagina even zo uitgerekt dat dat de eerste dagen flink gevoelig kan zijn. Wanneer je bent ingeknipt of uitgescheurd en eventueel gehecht bent, kun je hier extra last van hebben.
Hechtingen kunnen een aantal dagen na de bevalling erg gaan trekken of jeuken. De meeste hechtingen zijn oplosbaar (het kan best een tijd duren voordat ze helemaal zijn opgelost en schrik dus niet als je een draadje in de wc terug vindt).
De meeste kraamverzorgenden adviseren om op je hechtingen te gaan zitten. Heb je erg veel last en bijvoorbeeld ook last van aambeien dan kun je eventueel op een zwembandje gaan zitten om de gevoelige plaats te ontzien. Wanneer je tijdens de bevalling bent ingeknipt of ingescheurd zal de verloskundige en de kraamverzorgende in de gaten houden of de genezing goed verloopt. Gaat een hechting tijdens je kraamtijd erg trekken of zijn er niet oplosbare hechtingen gebruikt dan zal de verloskundige deze doorknippen en verwijderen.
Misschien laat je je verleiden je eigen vagina te bekijken, vaak kun je schrikken van wat je ziet; komt dit ooit nog goed? Een knip of inscheuring geneest echter heel snel en na een paar weken ziet het er al heel anders uit.
Een keizersnede
Wanneer je bevalling een keizersnede is geworden, heb je hier natuurlijk veel last van. Een keizersnede is een pittige operatie waar je goed van moet herstellen. Daarnaast moet je bij een keizersnede ook een aantal dagen in het ziekenhuis blijven waardoor je je kraamperiode deels in het ziekenhuis zal moeten doorbrengen. Hoeveel dagen je uiteindelijk in het ziekenhuis bent, verschilt per vrouw. Meestal mag je na twee dagen naar huis.
Je lege buik
Na je bevalling is je buik ineens leeg. Een vreemde gewaarwording tijdens je kraamtijd want die dikke buik was zo vertrouwd geworden. Misschien mis je hem wel en ook zal je de eerste niet zijn die het darmgerommel, wat na een paar dagen meestal zijn intrede doet, verward met de bewegingen van de baby.
Je baarmoeder krimpt na je bevalling gedurende een aantal weken weer terug naar de oorspronkelijke grootte. Hier kun je flinke naweeën van hebben, zeker als het niet je eerste bevalling is. Doordat de spierlaag bij een volgende bevalling iets verslapt, voel je het aanspannen van de spieren.
Ook heb je in het begin flink wat vel over. Gelukkig trekt dit aardig bij maar helemaal weer worden zoals het was, is voor de meesten niet weggelegd. Je buik is ook niet altijd direct na de bevalling verdwenen, je buik kan er in het begin ook nog uitzien alsof je 5 of 6 maanden zwanger bent. En in plaats van hard en rond, echter slap en blubberig.
Naar het toilet gaan
De eerste dagen na je bevalling kan het pijnlijk zijn om te plassen. Vaak geeft het een heel branderig gevoel. De eerste tijd na de bevalling moet je dan ook naspoelen met lauw water nadat je naar de wc bent geweest. Het is dan ook het beste om eerst het water te laten stromen en dan te plassen. De eerste keer na je bevalling is het altijd een beetje eng. Nog vervelender vinden de meeste vrouwen het om de eerste keer te poepen na de geboorte. Het lijkt namelijk net alsof je weer moet persen. Meestal komt je ontlasting binnen een paar dagen na de bevalling weer goed op gang.
Bloedverlies
Na de bevalling verlies je nog een aantal weken bloed. In het begin is dit het meeste. Hierbij kunnen ook stolsels (klont bloed, dat veel weg heeft van een stuke rauwe lever) zitten. Je kunt zo'n stolsel vaak ook uit je voelen glijden. Na een paar dagen gaat dit over in een flinke en dan een normale menstruatie. De hoeveelheid bloedverlies verschilt per persoon. De kraamverzorgende zal in de gaten houden dat je niet teveel verliest.
Na enige tijd komt er steeds minder bloed, wel gaat het dan wat meer ruiken. Je kunt tot ongeveer 6 weken na je bevalling nog vloeien. Je mag zolang je vloeit niet in bad en kun je geen tampons gebruiken. Heb je last van het dragen van maandverband, dan kun je 's nachts eens zonder onderbroek op een kraammatrasje slapen. Het bloedverlies kan tijdelijk ook weer wat meer worden wanneer je je bezigheden weer op gaat pakken in huis. Zie dit ook als een teken van je lijf die probeert aan te geven dat het misschien een stapje minder hard moet.
Stuwing
Na je bevalling is het aan te raden om je baby binnen het uur aan je borst te leggen. Vervolgens de eerste dagen hierna zo vaak mogelijk. Dit om te bewerkstelligen dat je borstvoeding goed op gang komt. Ook verminder je daarmee de stuwing. Op dag twee à drie na je bevalling kunnen je borsten namelijk flink gaan stuwen, doordat de melkproductie op gang komt. Dit kan erg pijnlijk zijn. Doordat je borsten zo gestuwd (hard) zijn is het voor je baby ook lastiger om je tepel goed te pakken. Door je harde borsten, zijn je tepelhoven ook harder en minder flexibel. Leg je kindje vanaf het begin vaak aan bij voorkeur 10 - 12 keer per 24 uur. Ook kunnen de borsten iets gekolfd worden om de druk te verminderen. Hierbij moet je zeker niet teveel kolven, omdat je anders de productie juist weer teveel opvoert.
Kraamtranen
Er is het nodige gebeurt met je de afgelopen dagen. Daarbij zijn de grote hoeveelheden hormonen niet meer nodig in je lijf voor je zwangerschap, waardoor je hormoonpeil naar beneden duikelt. Dit alles kan zorgen voor de beruchte kraamtranen.
Ons advies is ze lekker te laten komen. Bezoek af te bellen en je in de watten te laten leggen. Bijna elke pas bevallen vrouw heeft er in meer of mindere mate last van. Ook je kraamverzorgende heeft dit eerder meegemaakt en zal er helemaal niet raar van opkijken. Wanneer je je vervelend of verdrietig blijft voelen kun je je verloskundige of huisarts om advies vragen.
Je baby en je partner
En dan is er natuurlijk je baby. Hierin is ook alles nieuw. Poept en plast hij goed, moet ik hem 's nachts wakker maken om te drinken. Er spelen vaak veel vragen door je hoofd. Leg een kladblokje neer naast je bed en noteer alle vragen die je hebt voor de kraamverzorgende of verloskundige. Daarnaast is er altijd iemand beschikbaar, 24 uur per dag, voor als je het echt even niet meer weet. Je belt dan met onze zorglijn 088 130 17 18.
En dan is er ook nog je partner. Hoe reageert die op de baby, op de bevalling, wat gebeurt er allemaal met je partner? Naast het feit dat hij of zij jullie kind aan moet gaan geven, zijn er voor je partner ook een heleboel vragen ontstaan. Als het kan is het geweldig om je partner mee te laten kramen. Je partner kan door de kraamverzorgende uitgelegd krijgen hoe je een luier omdoet, hoe de kleine in bad gaat, temperaturen, noem maar op. Als je partner vanaf het begin betrokken wordt bij de kleine dan zal dat de band zeker goed doen. Niet alleen tussen ouder en kind, maar ook tussen jullie onderling. Je partner staat dan niet slechts aan de zijlijn maar kan actief iets doen. Geef je partner dus ook die ruimte.
Nacontrole
Na ongeveer 8 dagen zal de verloskundige die geregeld tijdens de kraamweek bij je langs kwam of telefonisch contact opnam je kraambed afsluiten als alles goed gaat. Sommige verloskundigen maken een afspraak na zes weken om je op de praktijk nog eens te zien. Tijdens dit bezoek zal dan onder andere je ijzergehalte bekeken worden, je bevalling nog eens doorgenomen worden en aan de hand van jouw vragen bekeken worden wat je nog wilt weten. Het kan ook zijn dat deze nacontrole alleen op eigen verzoek plaatsvindt.
Wanneer je kraambed wordt afgesloten kun je voor medische vragen over je baby of over jezelf contact opnemen met je huisarts.
Vitamine D voor kinderen van 0 - 4 jaar
Voor alle kinderen geldt: 10 microgram vitamine D per dag, ongeacht het type voeding. Niet alleen borstgevoede kinderen horen dus de dagelijkse druppeltjes te krijgen vanaf 8 dagen na de geboorte, maar ook kinderen die kunstvoeding krijgen. Vitamine D speelt een belangrijke rol bij de celgroei en celdeling van onder andere het immuunsysteem. Het zorgt voor een goede groei en ontwikkeling van kinderen. Op latere leeftijd draagt extra vitamine D bij aan het behoud van sterke botten en tanden.
Zuigbehoefte, fopspeen, pink en duim
Een baby heeft van nature een grote zuigbehoefte. Hij kan, hoe klein hij ook is, heel krachtig zuigen. Dat hoort bij zijn overlevingspakket: door vaak en krachtig te zuigen brengt hij de melkproductie bij zijn moeder op gang en verzekert hij zich van voldoende voeding nu en in de komende dagen, weken, maanden en jaren.
Zuigbehoefte
Waarschijnlijk merk je het ook dat de baby veel zuigbehoefte heeft. Door vaak en krachtig aan de borsten te drinken zorgt de baby dat de melkproductie optimaal op gang komt en op de korte én lange termijn ook voldoende blijft. De zuigbehoefte van de baby is het gereedschap dat hij meekrijgt van de natuur om genoeg melk binnen te krijgen en dus te overleven. Als de baby zijn zuigbehoefte aan een fopspeen, de pink of zijn eigen duim bevredigt, kan het moeilijker voor hem zijn om genoeg melk binnen te krijgen en wordt het moeilijker om op korte en/of langere termijn de productie goed op peil te houden. Zie je dat de baby zuigbehoefte heeft? Leg hem dan aan.
Nadelen van fopspeen, pink en duim
Er zijn een aantal nadelen van het gebruik van fopspenen, de baby laten zuigen op je pink of andere vinger, of je kindje laten duimen bij borstvoeding.
- Als een baby zuigbehoefte heeft, is dit bijna altijd een teken dat hij of zij graag aan de borst wil drinken en dus honger heeft. Door het zuigen op andere dingen (speen/vinger) 'bevredigt' hij al een deel van zijn zuigbehoefte waardoor hij minder vaak, minder krachtig en korter aan de borst drinkt en uiteindelijk niet genoeg melk binnen krijgt.
- Telkens als de baby aan de borst drinkt, krijgen de borsten een signaal dat er melk aangemaakt moet worden. Als de baby aan een speen of vinger duim zuigt, krijgen de borsten dit signaal niet. Hierdoor komt de melkproductie mogelijk niet optimaal op gang en kan deze op korte of langere termijn teruglopen en onvoldoende zijn.
- Voor het zuigen op een vinger of fopspeen gebruikt de baby een andere zuigtechniek dan wanneer hij aan de borst drinkt. Als de baby op deze zuigmanier aan de borst gaat drinken, kunnen er problemen ontstaan. Hij kan niet genoeg binnen krijgen en er kunnen pijnlijke tepels en/of tepelkloven ontstaan. Op den duur kan de baby gefrustreerd raken dat hij niet genoeg binnen krijgt. Dit kan een reden zijn dat hij niet graag meer aan de borst drinkt of zelfs gaat weigeren.
- Een baby kan veel energie stoppen in het duimen of zuigen aan een fopspeen of pink en daardoor te moe zijn om goed of lang genoeg aan de borst te drinken als dat weer 'mag'. Dit kan bijdragen aan het ontstaan van stille ondervoeding. Stille ondervoeding is een ernstige situatie. Het lijkt alsof de baby tevreden en rustig is, maar ondertussen krijgt hij veel te weinig voeding binnen.
- Als de baby een fopspeen heeft kun je sneller in de verleiding komen om hem in een andere kamer weg te leggen. Jij kunt dan zijn hongersignalen moeilijker waarnemen. Hongersignalen zijn: zuigbehoefte; zoeken met het mondje; hap-, mond-, tong- of lip-bewegingen; wakker worden; bewegen met het lijfje; de handjes naar het mondje brengen; zwaaien of maaien met de handjes; smakgeluidjes; mopperen; en minder oppervlakkig ademen. Op den duur kan dit een nadelige invloed op de borstvoedingsrelatie hebben.
- Een fopspeen of pink kan vies zijn waardoor de baby meer risico heeft om spruw te krijgen. Er zijn ook onderzoeken waaruit blijkt dat baby's die fopspenen gebruiken meer kans op oorontstekingen hebben. Als er dan toch een pink/vinger gegeven wordt, mogen alleen de ouders dit doen om te voorkomen dat het kindje teveel verschillende vingers in het mondje krijgt.
Borstvoedingstips
Voordat je gaat bevallen hoef je nog geen kolf aan te schaffen. Wanneer je een kolf nodig zou hebben in de kraamtijd kan je kraamverzorgende je hierbij adviseren. Zij heeft altijd een elektrische borstkolf bij zich die je tijdens de kraamtijd kunt gebruiken.
In onze webshop kun je alvast eens kijken wat er allemaal te koop is en wat voor jou van belang kan zijn. Er zijn elektrische en handkolven, kolven die je kunt huren of kunt kopen, dubbelzijdig en enkelzijdig.
Tip van de week: kook grotere porties en geniet
Kook grotere porties, zodat je ook maaltijden kunt invriezen. Als je strak een kleine hebt gekregen, dan is er minder tijd en energie over om te koken. Het is dan heerlijk als je al wat eten klaar hebt staan.
Geniet nog even samen. Straks hebben jullie minder tijd voor elkaar, dus doe nu nog de dingen die jullie graag samen doen.
