Sanne vertelt: Een mooie roze wolk
Ik had in mijn vorige blog al de eerste dag van mijn laatste gezin beschreven. Helaas bleef het niet bij dat ene telefoontje naar de verloskundige.
Bij het starten van mijn 2e zorgdag zag ik dat het kleine meisje, dat eigenlijk iets te vroeg geboren was, een beetje geel gekleurd was. Baby's kunnen een gele huid krijgen. Dit komt door de afbraakstof van de rode bloedcellen, bilirubine. Deze bilirubine wordt via het bloed naar de lever vervoerd. De lever zorgt ervoor dat het met gal via de ontlasting uit het lichaampje kan verdwijnen.
Dit zal in de meeste gevallen ook vanzelf gaan. Maar in het geval van de baby in mijn gezin is het toch een beetje anders. Bij dit meisje is de kans groter dat ze een hogere bilirubine waarde heeft omdat ze te vroeg is geboren. Het onrijpe levertje kan simpelweg al die afbraakstoffen niet zo snel opruimen. De bilirubine slaat dan op in het lijfje van de baby en dat geeft de gele kleur aan het gezichtje, maar later aan de romp en armen en benen van de baby. Zelfs het oogwit kan geel gaan kleuren.
De jonge ouders hebben de verandering van kleur niet eens opgemerkt en als ik ze er op wijs. Als ik uitleg geef over de gele baby, vinden ze hun dochter nog steeds een roze wolk.
De verloskundige is op de 2e zorgdag langsgekomen en na wat zaken, zoals de lichamelijke conditie van de jonge moeder, het nakolven en het gewicht van de baby te hebben besproken, laat ik haar even naar de kleur van het meisje kijken. Ik geef aan dat ik haar al wel wat geel vind worden. De verloskundige beaamt het en zegt haar ook een spoortje geel te vinden. Toch geen reden om het bloed van de baby te laten onderzoeken op de hoogte van de bilirubine.
De verloskundige komt, zoals ze zelf aangeeft, de volgende dag niet langs. Ze wil haar volgende huisbezoek op mijn 4e zorgdag plannen. De baby zal dan vijf dagen oud zijn en dus kan ze meteen de hielprik doen. (In sommige gebieden doet de verloskundige de hielprik en in andere zal de hielprik door het consultatiebureau worden gedaan).
Als ik mijn 3e zorgdag begin lijkt het kindje toch echt geler te zijn geworden. Bij het badje weeg ik de baby en tot grote teleurstelling van de jonge ouders moet ik meedelen dat het meisje nog niet in gewicht is aangekomen. Ze is zelfs nog een beetje verder afgevallen. "De meeste baby's vallen af tot de derde of vierde dag" vertel ik ze. Op de temperatuurlijst, die ik invul, kan ik ze in een grafiekje laten zien dat hun dochter niet teveel is afgevallen.
De ochtend is vol gepland met bezoekjes en het kleine meisje gaat van arm naar arm. Als het tijdens de lunch even rustig is bespreek ik dit met het gezin. Ik vertel ze dat het voor een pasgeboren baby erg druk is om bij zoveel verschillende mensen op de arm te gaan. En voor dit kindje misschien nog wel meer omdat ze te vroeg geboren is. Deze baby heeft juist de rust zo hard nodig om te kunnen groeien. Het was geen gesprek met een beschuldigende vinger maar juist een eye opener voor de nieuwbakken ouders.
Ze hadden er nooit bij stil gestaan dat dit meisje, als ze niet al geboren was, gewoon nog een week of drie en misschien nog wel vijf, in de veilige baarmoeder verder had kunnen groeien.
De eerste voeding na de boterham gaat moeizaam. Het meisje doet niet veel aan de borst en ze is wat slaperig. Ik bespreek met de jonge ouders dat ik twijfel of het meisje slaperig is door de drukke ochtend of dat ze suf aan het worden is door het gele kleurtje. Ik besluit de verloskundige te bellen. We spreken af dat ze langskomt na de middagrust. Als de verloskundige verschijnt, geeft de jonge vader zijn dochter net een schone luier. Omdat dit allemaal nog niet zo vlot gaat ligt de kleine dame al even in haar blote billen. Ze laat horen dat ze het er niet mee eens is en hierdoor kleurt ze weer iets minder geel.
Als de verloskundige een snelle blik op de baby heeft geworpen, zegt ze dat het wel mee lijkt te vallen. Ik geef aan dat ze duidelijk geler is dan de dag daarvoor, dat ze nog meconium poept (de eerste donkere ontlasting heet meconium en als dit snel uit het lichaampje kan verdwijnen is dit gunstiger voor het geel zien). Ze is nog niet gegroeid en ik ben haar slaperiger gaan vinden in de loop van de dag. Uitgaande van mijn observaties besluit de verloskundige dat we toch een bloedonderzoekje moeten laten doen om te bepalen hoe hoog de bili waarde nu is.
Als de bilirubine te hoog is zal het kindje geholpen moeten worden met het opruimen van de afbraakstof. Dit zal altijd in het ziekenhuis plaatsvinden onder een speciale blauwe lamp. Het lijkt een klein beetje op een zonnebank. De baby gaat alleen in een luiertje en met een klein zacht brilletje op onder deze lampen. De verloskundige laat het ziekenhuis weten dat ze er aan komen om de bili te checken en ik zet een tas met spullen en de maxicosi in de huiskamer klaar.
Hè vervelend! De jonge moeder is in tranen. Ze snapt wel dat het belangrijk is dat we nu duidelijkheid moeten hebben of haar kindje niet te geel is, maar dit had ze van te voren natuurlijk nooit bedacht. Ik loop tegelijk met ze het tuinpad af en wens ze sterkte. Als ze de uitslag van het bloedonderzoek hebben moeten ze even naar De Waarden bellen, zodat ik ook weet hoe het ervoor staat.
Ik ben allang thuis als ik van de planning het verwachte telefoontje krijg. Het gezin is opgenomen, een te hoge bili. Eigenlijk wist ik het al. Omdat het druk is bij De Waarden krijg ik van de planning te horen dat ik de volgende dag een aflos van een collega kan doen. Ik geef aan dat ik eigenlijk naar dit gezin terug wil zodra ze thuis komen.
Opname voor fototherapie (dit is de naam voor de behandeling met de lampen) is meestal 2 dagen. De aflos die ik kan doen zijn een 9e en 10e dag van een verzorging. Dit zijn dagen die alleen door de verloskundige op medische indicatie worden gegeven. Als ik na de twee dagen werk van de aflos nog niets over het gezin heb gehoord, bel ik met de planning. Het gezin is nog niet thuis gekomen en ik geef aan dat ik de volgende dag gewoon op wacht wil voor dit gezin. En ja hoor om 09:30 krijg ik door dat ze naar huis komen. Snel maak ik me klaar en rij naar het bekende adres. Weer doet de jonge vader open en weer zit de jonge moeder met haar kindje op de arm op de bank. Dit keer is haar meisje lekker ingepakt in een zacht dekentje. Daar zie ik een mooie roze wolk.
De ouders vertellen me dat de waarde flink boven de grens was bij opname. De fototherapie was dus echt nodig om de waarde van de bili naar beneden te krijgen. Moeder vertelde me dat bij het verdwijnen van de gele kleur haar kindje ook weer actiever ging worden en het meisje was nu in gewicht aangekomen.
De laatste twee dagen die er nog te werken zijn in dit gezin verlopen rustig.
Het bezoek komt keurig gedoseerd en de jonge moeder bewaakt de grenzen wat betreft het vast houden van haar kostbare bezit. Het kleine pittige grietje laat zich regelmatig goed en krachtig horen als ze wil eten. Als een tijgertje valt ze aan op de borst en laat na de voedingen moe en helemaal voldaan los.
Heerlijk, wat kan ik hier toch van genieten!
Ik heb deze jonge mensen zien veranderen in hele bewuste ouders.
Mijn werk zit erop en ik ga van mijn vrije dagen genieten.
Groetjes Sanne
Wil je meer blogs lezen van Sanne? Klik dan hier
December 2016
